İran’da suikast sonucu öldürülen İsmail Haniye'nin yerine Hamas Siyasi Büro Başkanı Yahya Sinvar seçildi. 23 yıl İsrail'de hapis yatan Sinvar, "İsrail'i en iyi tanıyan kişi" olarak niteleniyor.
İran’da suikasta uğrayan Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye'nin yerine, hareketin Gazze Şeridi sorumlusu Yahya Sinvar'ın seçildiği bildirildi. Hamas’ın Telegram hesabından yapılan yazılı açıklamada, "Hamas, şehit lider İsmail Haniye'nin yerine, hareketin siyasi büro başkanlığına Komutan Yahya Sinvar'ı seçtiğini ilan ediyor.” ifadeleri kullanıldı. Hamas'tan 3 Ağustos’ta yapılan açıklamada, suikasta uğrayan Siyasi Büro Başkanı Haniye'nin yerine geçecek yeni ismi belirlemek için istişarelere başlandığını duyurulmuştu. Haniye, 31 Temmuz'da İran'ın başkenti Tahran'da suikasta uğramıştı.
Hamas'ın liderliği için eski lider Halid Meşal'in, Gazze'deki isimlerden Halil el Hayya'nın ve Musa Ebu Marzuk'un da adı geçiyordu.
YAHYA SİNVAR KİMDİR?
Hamas'ın Gazze sorumlusu Yahya Sinvar, Filistin sokaklarında çok popüler bir isim. Özellikle doğup, büyüdüğü, 6 yıldır lideri olduğu Gazze'de.
Onu tanıyanlar, kolay hakimiyet kuran, çabuk sinirlenen, az konuşan karizmatik biri olara tanımlıyor. "Ebu İbrahim" kod adını kullanan Sinvar, 1962'de Gazze'nin güneyinde, Han Yunus mülteci kampında doğdu. İleride sorumlusu olacağı Han Yunus'ta büyüdü.
80'lerin başında, Hamas'ın kurucusu Şeyh Ahmed Yasin'e "fısıldayan adam" olarak siyaset sahnesine çıktı.
1987'de "İslami Direniş Hareketi" Hamas kurulduğunda örgüte katıldı. Hamas silahlı kanadı "Kassam Tugayları"nın kuruluşunda görev aldı. Yahya Sinvar, Hamas içinde acımasızlığıyla nam saldı. Örgütün, işbirlikçi olduğu iddia edilen kişileri saf dışı bırakmak için kurulan iç güvenlik teşkilatından sorumluydu.
İddiaya göre Sinvar, o dönemde "işbirlikçilikle" suçlanan birini kardeşlerine canlı canlı yaktırdı.
Uyguladığı şiddet nedeniyle bazı Filistinliler ona "Han Yunus Kasabı" lakabını taktı.
23 YIL İSRAİL CEZAEVİNDE YATTI 1989'da, Birinci İntifada'nın en yoğun günlerinde İsrail'e esir düştü. O günlerde Hamas, Gazze'de ortaya çıkmış küçük bir İslami militan grubuydu.
Sinvar, İsrail'de iç istihbarat örgütü Şin Bet tarafından sorgulandı, gizli bir askeri mahkemede yargılandı. 12 Filistinlinin ölümünden sorumlu tutulan Sinvar, ömürboyu hapis cezasına çarptırıldı.
Sinvar, İsrail'de hapis yakarken örgüt hiyerarşisi içinde etkili bir görev üstlendi. İsrail hapishanelerindeki Filistinli mahkumların lideri haline geldi. İsrail istihbaratının değerlendirmesine göre acımasız, otoriter ve etkiliydi. Kitleleri peşinden sürüklemeye yeteneğine sahipti.
Yahya Sinvar, 23 yıl hapis yattığı İsrail cezaevinde İbranice öğrendi. Vladimir Jabotinski, Menahem Begin, İzak Rabin gibi İsrail'in önde gelen isimlerinin kitaplarını okudu. Sinvar'ı sorgulayan Miça Kobi onun için "bizi tepeden tırnağı öğrendi" diyecekti. 2011'de İsrail, Hamas'ın 5 yıl önce kaçırdığı er Gilad Şalid'e karşılık bin Filistinli mahkumu serbest bıraktı. Yahya Sinvar da serbest bırakılanlar arasındaydı.
2017'de İsmail Haniye'nin yerine Hamas'ın Gazze'deki lideri seçildi. Onun liderliğinde Hamas'ın eylemlerinde değişiklikler görüldü. Sınır protestolar, yangın çıkaran balonlar, roket atışları onun döneminde başladı.
Mısır, Katar ve BM üzerinden İsrail'le dolaylı müzakeler de yürütüyordu. Bu müzakeler sonucunda İsrail'den bazı tavizler koparmayı başardı. Katar'dan daha fazla destek, Filistinlilere İsrail'den binlerce çalışma izni sağladı. Sinvar, 2021'de eski rakiplerine karşı ancak ikinci turda seçilerek görevini korumayı başardı.
Bazı analistlere göre muhtemelen bu seçim onun için dönüm noktası oldu. Seçimden sadece birkaç ay sonra İsrail ile Hamas arasında 11 gün süren savaş çıktı.
İsrail'e göre Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'e yaptığı baskının tek başına en büyük sorumlusu Yahya Sinvar. Bu nedenle İsrail, Sinvar'ın ortadan kaldırılmasını, Gazze'ye başlattığı saldırının birinci hedefi olarak belirledi.
Yahya Sinvar, 7 Ekim'den önce de İsrail'in arananlar listesinin başında yer alıyordu. İsrail basını Sinvar'a "Dead Man Walking" yani "Yürüyen Ölü Adam" lakabını taktı.